Friday, October 7, 2011

Ecologisch bouwen in Maleisië

Posted by MAKMU ta On Friday, October 07, 2011 1 comment

Daan vertelt in zijn blog voor De Architect:
Ecologisch bouwen in Maleisië

Afgelopen week was ik uitgenodigd om een lecture te houden op een seminar in Kuala Lumpur, Maleisië, over biobased bouwen in het kader van een GreenTech House Competition , georganiseerd door Universiti Teknologi Malaysia (UTM).

Gelukkig een dag te vroeg geland dus nog prima de tijd om eens door Kuala Lumpur te lopen. De conclusie was al snel dat het biobased bouwen hier nog een lange weg te gaan had. Er wordt veel gebouwd, maar alleen als het glimt. Dat begint al met de Petronas towers, een prachtig blinkend duo.
 Petronas Towers
Oude gebouwen staan er niet veel. Af en toe zie je nog een wat ouder ‘Oosters’ gebouw, maar over het algemeen zijn ze liever modern. “Old Heritage?? Oude rommel, bedoel je!” Dat idee. Een voorbeeld is, of beter was, de Pudu gevangenis. Deze gevangenis in het centrum van Kuala Lumpur is (positief) bekend om zijn muurschilderingen door gevangenen en (negatief) door zijn bestaan als gevangenis. Hij is gebouwd tussen 1891 en 1895 door de Britten met de gevangenen als bouwvakkers. Tijdens WOII hielden de Japanners er geallieerde krijgsgevangenen vast. De gevangenis kreeg in 1986 nog veel aandacht omdat er twee Australiërs geëxecuteerd werden wegens drugssmokkel. In 1996 is de gevangenis gesloten waarna het gebouw nog heel even als museum fungeerde. Maar het werd toch maar snel gesloopt om er een mooi glimmend winkelcentrum neer te kunnen zetten.
Pudu gevangenis
Pudu muurschilderingen
Over het algemeen erg herkenbaar voor opkomende samenlevingen. Als de samenleving uiteindelijk zover 'ontwikkeld' is als die van ons, gaan je eens terugkijken en bedenk je dat die oude rommel toch wel enige historische en maatschappelijke waarde heeft. Vervolgens kijk je er als ecologisch en duurzaam architect naar en zie je ook dat hij eigenlijk uitstekend aangepast is aan het tropische klimaat. Gelukkig zijn er ook Maleisiërs die dat bedacht hebben en kwam gedurende het seminar het traditionele Malay house verschillende keren aan bod.
Een fraai gerestaureerd traditioneel Malay House, midden in Kuala Lumpur.

Tropische uitdaging

Maleisië heeft een tropisch klimaat. Dat betekent uiteraard dat het er altijd warm is, tussen circa 27 en 34 graden. De 'comfortzone' van het binnenklimaat ligt tussen de 22 en 27 graden (in plaats van 18-20 in Nederland). Net als in andere tropische landen zetten ze de airco, ‘men’s best friend’, op 16 graden (in plaats van bijvoorbeeld 22). Uiteraard is het ook altijd vochtig. Wat je aan de buitengevel gebruikt, krijgt nooit kans om te drogen. Tenslotte waait het er nooit! Dus nauwelijks luchtbeweging. Kortom een aardige opgave.

Malay house

Als we nu eerst naar het Malay house kijken, hoe deed men dat vroeger?
Het Malay house is eigenlijk uitstekende ecologische architectuur. De gebruikte architectonische elementen zijn herkenbaar in heel de tropen - en niet voor niets. Een traditioneel Maleis huis is gebouwd op palen, om bewoners tegen overstromingen en wilde dieren te beschermen, en om lucht onder en door de vloer te laten circuleren. Het dak is in het midden iets opgetild zodat de warme lucht kan ontsnappen. Ook de gesneden houten panelen en ramen rondom het huis stimuleren de luchtcirculatie.
De klimaat principes van het traditionele Malay House.
Het overstek voorkomt rechtstreekse zoninstraling en de pannen van klei op het dak absorberen water als het regent en dienen als massa om het huis af te koelen. Kleipannen zijn overigens niet het meest gangbaar, dat waren geweven daken van palmbladeren, die een goede isolerende werking hebben.
De huizen werden gebouwd van hout. Dat heeft een kleiner accumulerend vermogen dan steen, een lagere thermische capaciteit dus. De moderne gebouwen van beton nemen de hele dag warmte op en geven dat s’ avonds weer af, met als gevolg dat je dag en nacht de airco draait. Bouw je in hout dan zal je overdag, als het erg warm is, de airco laten draaien, maar ’s nachts is dat minder nodig omdat het hout geen warmte opgenomen heeft en dus ook niets afgeeft.

Verhuisbaar huis

Een laatste interessant duurzaam aspect is dat bijna alle traditionele Malay huizen zo zijn ontworpen dat ze verhuisd kunnen worden. Een soort levensloopbestendigheid. Voor ons ‘vast’goed is dat lastiger, maar als je denkt aan bouwen op het water is daar wel veel mogelijk.

Leren?

Wat zijn nu elementen die min of meer een-op-een overgenomen zouden kunnen worden in moderne ecologische tropenarchitectuur? De ventilatieprincipes zijn uitermate interessant, daar zou je zeker wat van kunnen leren en toepasbaar maken. Ook de bescherming tegen de zon door dakoverstekken is bijna meer dan logisch. Je zou kunnen overwegen om materiaal te kiezen met een laag accumulerend vermogen.
Met bovenstaande maatregelen zou je het aircogebruik al kunnen terugdringen. Volledig afschaffen en vragen of de Maleisiërs allemaal in traditionele Malay Houses gaan wonen, zal niet lukken, maar er is veel te winnen. Isolatie kennen ze bijvoorbeeld niet. Vegetatiedaken zouden daarvoor uitstekend werken. Ik zie het zo voor me: een cloud forest roof bovenop de 88ste verdieping!
Wel dient er dan wat aandacht uit te gaan naar de opbouw van de wanden. Vanuit ecologisch oogpunt bouw je dampopen, door de buitenzijde meer damopen te maken dan de binnenzijde, aangezien er binnen de meeste dampproductie is. In de tropen zou dit zomaar andersom kunnen zijn.
Fraai gebruik van bamboe in het ontwerp van 24H architecture voor het resort Soneva Kiri in Thailand.
Tenslotte zullen ze in de tropen nog een slag moeten maken voor wat betreft de status uitstraling. Hier gebruiken alleen arme mensen lokale hergroeibare materialen, zoals bamboe of palmhout. Vanuit ecologisch oogpunt hebben lokale materialen altijd voorrang. Je voorkomt natuurlijk onnodig vervoer, maar ook de nutriënten van de natuurlijke materialen blijven ook op hun oorspronkelijke plek na gebruik (ook een C2C uitgangspunt overigens).
In het gebruik van deze lokale materialen zijn verschillende ontwikkelingen, met name ook dankzij Universiteit Wageningen. Die heeft bijvoorbeeld een techniek ontwikkeld waarbij van kokosnootschillen een harde plaat kan worden gemaakt. De schillen kunnen, normaal beschouwd als een afvalproduct, zonder toevoegingen, puur door te persen in verschillende vormen geperst worden. Dat lijkt me een uitstekende vervanging van afwerkplaten of golfplaten bijvoorbeeld.

1 comments:

We bouwen een geavanceerd platform. Wij willen het verhuren beter en eerlijker maken door een nieuw product te creëren als alternatief voor de traditionele storting in contanten. Een eenvoudig, betaalbaar alternatief voor de traditionele borgsom, die gemakkelijk te gebruiken is, eerlijke resultaten oplevert en voldoet aan de behoeften van verhuurders​, huurders en makelaars.

Post a Comment

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...